Τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ότι καινοτομούμε ή αλλιώς πρωτοπορούμε σε αυτό που κάνουμε;
Έχετε παρατηρήσει πως όλα τα προγράμματα παραγωγικότητας και ανάπτυξης για μια επιχείρηση εμπεριέχουν πάντα την λέξη καινοτομία;
‘’Οι επιχειρήσεις που πραγματικά θέλουν να κυριαρχήσουν στη δεκαετία που έρχεται θα πρέπει μα υιοθετήσουν την καινοτομία ως κυρίαρχη στρατηγική απόκτηση κερδών’’(Philip Kolter)
Με τον όρο Καινοτομία (Innovation) αναφερόμαστε σε μια μεθοδευμένη και συστηματική προσπάθεια η οποία χρησιμοποιεί μεν τις υφιστάμενες δεξιότητες και γνώσεις , αλλά με τέτοιο δημιουργικό τρόπο ώστε να είναι αποτελεσματική η ίδια η επιχείρηση και να αυξάνει την αξία της.
Πρόκειται κατά κύριο λόγο για συνδυασμούς δεδομένων ή πρακτικών , οι οποίοι δημιουργούν σχέσεις ή δεσμούς με συντελεστές ή παράγοντες κατά ένα τρόπο , ο οποίος φέρνει καλύτερα αποτελέσματα από τους ανταγωνιστές.
Καινοτομία είναι να μην ακολουθείς την μέση οδό.
‘’Είναι μία αξία που δεν απειλείται γιατί στηρίζεται στην υπεροχή μίας οργάνωσης , στους ανθρώπους και στη δημιουργικότητα’’(Dr. Kjell Nordstrom)
Τα δύο βασικά της στοιχεία είναι:
- Να περιλαμβάνει μια αλλαγή, που πρέπει, αφενός να είναι εστιασμένη σε ένα θέμα , σε μία περιοχή και αφετέρου να είναι ουσιαστική.
- Να αναφέρεται στις δυνατότητες της επιχείρησης, δηλαδή στο επιχειρησιακό τομέα , όπως τον οικονομικό , της παραγωγής των συστημάτων , των ανθρωπίνων σχέσεων και τον κοινωνικό.
Η καινοτομία είναι μία έννοια αγαπητή και φιλόδοξη, που ίσως μερικές φορές φαντάζει άπιαστη για μια μικρομεσαία επιχείρηση. Όμως είναι επιλογή και η επιχείρηση μπορεί και πρέπει να καινοτομεί.
Η επιχείρηση δεν καινοτομεί μόνο μία φορά, βρίσκεται σε ετοιμότητα, σε συνεχή εγρήγορση να ανταποκριθεί σε πρωτοποριακές ιδέες και να ηγηθεί.
Η καινοτομία είναι στρατηγική, διότι πέρα από το ότι δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και διαμορφώνει μία υγιή επιχειρηματική εικόνα, λειτουργεί και ως «δημιουργική ενέργεια» κυρίως στο εσωτερικό της επιχείρησης. Είναι μέρος της στρατηγικής η διοίκηση μίας επιχείρησης να καλλιεργεί θετικό εργασιακό κλίμα και «καινοτομική» διάθεση, θέληση για επιτυχία.
Πώς η καινοτομία οδηγεί στην ανάπτυξη;
Η καινοτομία και η αύξηση της παραγωγικότητας συνεπάγονται τεράστια οφέλη για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Όσο αυξάνεται η παραγωγικότητα, αυξάνονται και οι μισθοί των εργαζομένων, οι οποίοι διαθέτουν πλέον περισσότερα χρήματα και μπορούν επομένως να αγοράσουν περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις αυξάνουν τα κέρδη τους και έτσι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν επενδύσεις και να προσλάβουν περισσότερους υπαλλήλους.
Δεν αποτελεί φυσικά πρωτοτυπία η άποψη ότι η καινοτομία μπορεί να βοηθήσει οποιαδήποτε επιχείρηση, είτε υφιστάμενη είτε startup, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις σύγχρονες δύσκολες συνθήκες ανταγωνισμού. Η πρόκληση όμως είναι το πώς αυτή η άποψη μπορεί να μετουσιωθεί σε πράξη αλλά και πως η εφαρμογή της θα έχει θετικό αποτέλεσμα για όσες επιχειρήσεις το επιδιώξουν.
Η καινοτομία δεν περιορίζεται στην τεχνολογία!
Η δημιουργία της δεν περιορίζεται στην εφευρετική ευφυΐα ή το ταλέντο κάποιου χαρισματικού ανθρώπου. Ούτε στην διαίσθηση ή το ένστικτο, αλλά είναι αποτέλεσμα έρευνας.
Τι δεν είναι καινοτομία οποιασδήποτε μορφής;
∆εν αποτελούν καινοτομία αλλαγές οι οποίες:
(1) έχουν µικρή σηµασία ή εμβέλεια ή δεν επιφέρουν ικανό βαθµό νεωτερισμού στην επιχείρηση.
(2) επιφέρουν “άλλες δημιουργικές βελτιώσεις”, όπου ο νεωτερισµός δεν αφορά τη χρήση ή τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά απόδοσης των προϊόντων, ούτε τον τρόπο παραγωγής ή και διανοµής τους, αλλά την αισθητική ή άλλες υποκειμενικές ιδιότητες, όπως αλλαγές που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθµό στη μόδα ή γενικά αλλαγές αισθητικής φύσεως.
Για να καινοτομήσετε πρέπει να μάθετε να παρατηρείτε.
Εάν ο επιχειρηματίας, αποφασίσει να ανοίξει τα μάτια του στην ευρύτερη γωνία της αγοράς και της κοινωνίας και όχι να κλείνεται μέσα στην σφαίρα της επιχείρησής του, τότε θα αρχίσει να βλέπει πράγματα που πριν δεν παρατηρούσε και θα αρχίσει να καταλαβαίνει τον ρόλο που παίζουν στις αποφάσεις των πελατών. Τότε θα αρχίσει να καταλαβαίνει ότι δεν χρειάζεται να είσαι εφευρέτης ή μηχανικός ή επιστήμονας για να καινοτομήσεις. Τότε θα αρχίσει να καταλαβαίνει διαφορές μεταξύ αγορών (νέες, κορεσμένες, αναδυόμενες, επιμέρους-niche αγορές κλπ) και θα δει ότι η ΄΄Αλλαγή΄΄ και η Καινοτομία είναι τα όπλα που αντιμετωπίζουν τον ανταγωνισμό, την ύφεση, τους δυσαρεστημένους πελάτες, τα μειωμένα έσοδα. Τότε ίσως καταλάβει και την ουσία του ανταγωνισμού, κάτι το οποίο ο μέσος επιχειρηματίας ασκεί μόνο στο πεδίο της τελικής τιμής. Τότε ίσως αποφασίσει να στραφεί προς την επιχειρηματική επιχείρηση.
Ο επιχειρηματίας που φροντίζει σε τακτική βάση να είναι ένα βήμα μακριά από την καθημερινή λειτουργία της επιχείρησής του ώστε να μπορεί να παρατηρεί τον μακρόκοσμο έξω από αυτήν (αλλαγές, ρεύματα, νέες γνώσεις, νέες τεχνολογίες, νέες αντιλήψεις, νέες πολιτικές) είναι εκείνος που είναι πιο κοντά στην ευκαιρία της καινοτομίας. Ο επιχειρηματίας που δεν ρίχνει κάθε αποτυχία του στην πλάτη του πελάτη είναι εκείνος που μπορεί πραγματικά να διδαχθεί από τα δικά του λάθη και να ανακαλύψει νέα επιχειρηματικά μοντέλα και καινοτομίες. Ο επιχειρηματίας που όταν η δουλειά του πάει καλά φροντίζει να ξοδεύει περισσότερο χρόνο στο να μελετάει τι έπεται, τι ακολουθεί, εκείνος θα είναι πιο έτοιμος να αντιμετωπίσει την επόμενη δυσκολία ή να αδράξει την επόμενη ευκαιρία.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων των πετυχημένων επιχειρήσεων είναι η υιοθέτηση στοιχείων καινοτομίας, σε κάποιες από τις πτυχές της δραστηριότητάς τους. Δυστυχώς, ο τρόπος όμως με τον οποίο είναι δομημένες ως επί το πλείστον οι ελληνικές επιχειρήσεις δυσχεραίνει την ενσωμάτωση της καινοτομίας στην κουλτούρα τους. Η ενημέρωση και η εκπαίδευση είναι εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Ένας ακόμα παράγοντας που θα μπορούσε να προωθήσει την καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις, είναι και η ενίσχυση τους, μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης, ώστε να μειωθεί το ρίσκο που πάντα υπάρχει σε κάθε αλλαγή.
Για πείτε μας, λοιπόν
Είναι η καινοτομία επιλογή, στρατηγική και επένδυση για την επιχείρησή σας;