Πώς υπολογίζεται και πότε καταβάλλεται το Δώρο Πάσχα

Τον υπολογισμό του Επιδόματος Εορτών (Δώρου) Πάσχα ρυθμίζουν ο Ν.1082/1980 και η απόφαση του Υπουργείου Εργασίας 19040/1981 . Τα Επιδόματα Εορτών καταβάλλονται σε όλους τους μισθωτούς που απασχολούνται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε οποιοδήποτε εργοδότη. Για τον υπολογισμό του ποσού των Επιδομάτων Εορτών λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών (δηλαδή το μηνιαίο μίσθωμα, ημερομίσθιο, ωρομίσθιο κ.λπ.) και όχι η ιδιότητά τους ως υπάλληλοι ή εργατοτεχνίτες. Συγκεκριμένα το Επίδομα – Δώρο Εορτών Πάσχα είναι ίσο με μισό μηνιαίο μισθό για όσους αμείβονται με μισθό και με 15 ημερομίσθια για όσους αμείβονται με ημερομίσθιο.

Διάστημα Υπολογισμού

Το Επίδομα Εορτών (Δώρο) Πάσχα καταβάλλεται ολόκληρο εφόσον η σχέση εργασίας των μισθωτών με τον υπόχρεο εργοδότη διήρκεσε καθ΄ όλη τη χρονική περίοδο από 1/1 έως 30/4 κάθε έτους. Για όσους μισθωτούς η σχέση εργασίας δεν διήρκεσε όλο το παραπάνω χρονικό διάστημα, καταβάλλεται τμήμα του Επιδόματος – Δώρου Πάσχα ανάλογο με τη διάρκεια της εργασιακής τους σχέσης. Συγκεκριμένα, καταβάλλεται ποσό ίσο με 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο, ανάλογα με τον συμφωνημένο τρόπο αμοιβής, για κάθε 8ήμερο χρονικό διάστημα διαρκείας της εργασιακής σχέσεώς τους. Για χρονικό διάστημα μικρότερο των οκτώ (8) ημερών καταβάλλεται ανάλογο κλάσμα του δώρου, χωρίς βέβαια να αφαιρούνται οι Κυριακές και εορτές που περιλαμβάνονται μέσα σε αυτά τα διαστήματα.

Για την εξεύρεση του χρονικού διαστήματος της εργασιακής σχέσηςαφαιρούνται οι ημέρες αδικαιολόγητης απουσίας του μισθωτού, οι ημέρες αδείας άνευ αποδοχών καθώς και οι ημέρες ασθενείας για τις οποίες ο μισθωτός έλαβε επίδομα ασθενείας από το ασφαλιστικό του ταμείο. Συνεπώς δεν αφαιρούνται από τον υπολογισμό του χρονικού διαστήματος οι ασθένειες κατά τις οποίες δεν παρέχεται επίδομα ασθενείας από το εκάστοτε ασφαλιστικό ταμείο. Οι δικαιολογημένες απουσίες από την εργασία όπως π.χ. ο χρόνος αποχής λόγω κυοφορίας ή λοχείας, οι άδειες των σπουδαστών για συμμετοχή στις εξετάσεις, ο χρόνος άδειας λουτροθεραπείας εφόσον υποβάλλεται γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής του Ι.Κ.Α. κ.λπ. υπολογίζονται κανονικά στο χρονικό διάστημα καταβολής του Επιδόματος – Δώρου Πάσχα.

Χρόνος πληρωμής

Το Επίδομα – Δώρο Πάσχα καταβάλλεται στους δικαιούχους τη Μεγάλη Τετάρτη (για το 2016 δηλαδή στις 27 Απριλίου). Νοείται βέβαια ότι δεν υπάρχει δέσμευση για τον εργοδότη να καταβάλει το Δώρο νωρίτερα από την παραπάνω ημερομηνία, η οποία αποτελεί και το μόνο ανώτερο χρονικό όριο καταβολής. Το Επίδομα – Δώρο Εορτών Πάσχα καταβάλλεται υποχρεωτικά σε χρήμα. Ο εργοδότης για να διασφαλίσει τις περιπτώσεις αποχώρησης των μισθωτών, έχει το δικαίωμα να μην καταβάλει ολόκληρο το Δώρο, αλλά να παρακρατήσει ποσό που αντιστοιχεί στο διάστημα από Μεγάλη Τετάρτη έως 30/4. Ωστόσο υποχρεούται να καταβάλει το υπόλοιπο μέχρι 30 Απριλίου.

Υπολογισμός αποδοχών Επιδόματος – Δώρου εορτών Πάσχα

Σύμφωνα με το άρθρο 3 της απόφασης 19040/1981 το Επίδομα – Δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά τη 15η ημέρα πριν από το Πάσχα ή την ημερομηνία λύσεως της εργασιακής σχέσεως. Σε περιπτώσεις που η εργασιακή σχέση λύεται πριν από την παραπάνω ημερομηνία το Επίδομα – Δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονται την ημέρα που λύεται η εργασιακή σχέση. Καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο είναι το σύνολο των τακτικών αποδοχών του μισθωτού.

Τακτικές αποδοχές με βάση τις διατάξεις ή με βάση τις δικαστικές αποφάσεις θεωρούνται:

• Ο συμβατικός ή ο νόμιμος μισθός ή ημερομίσθιο

• Η αμοιβή της νόμιμης υπερωριακής εργασίας, εφόσον παρέχεται τακτικά

• Η αμοιβή για εργασία την Κυριακή και τις εξαιρέσιμες εορτές, όπως και η αμοιβή για την νυχτερινή απασχόληση εφόσον καταβάλλονται από τον εργοδότη σαν συμβατικό ή νόμιμο αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας τακτικά κάθε μήνα, ή κατ΄ επανάληψη περιοδικά, κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα

• Το επίδομα αδείας

• Οποιαδήποτε παροχή σε χρήμα ή σε είδος η οποία καταβάλλεται τακτικά κάθε μήνα ή κατά επανάληψη περιοδικά κατά ορισμένα χρονικά διαστήματα.

• Η αξία χορηγούμενου γάλακτος ημερησίως

• Η πρόσθετη αμοιβή για παραγωγική απόδοση (πριμ), όταν επαναλαμβάνεται κατά τακτά χρονικά διαστήματα

• Τα φιλοδωρήματα που δίνονται στους μισθωτούς από τους τρίτους

• Τα οδοιπορικά έξοδα, όταν δεν εξαρτώνται από την πραγματοποίηση υπηρεσιακών μετακινήσεων, δεν υπόκεινται σε απόδοση λογαριασμού και δεν διακόπτονται κατά την διάρκεια της ασθένειας ή άδειας.

• Η αμοιβή από προμήθειες

• Το επίδομα τακτικότητας (μη απουσίας)

• Το επίδομα κατοικίας

• Η αποζημίωση εκτός έδρας όταν καταβάλλεται τακτικά

• Το επίδομα ισολογισμού, εφόσον καταβάλλεται τακτικά κάθε χρόνο.

Οι πρόσθετες αποδοχές οι οποίες έχουν την έννοια της τακτικότητας προσαυξάνουν όπως προαναφέρθηκε το Επίδομα – Δώρο Πάσχα με τον παρακάτω τύπο: αρχικά διαιρούμε το συνολικό ποσό των πρόσθετων αποδοχών που έλαβε ο εργαζόμενος κατά το χρονικό διάστημα από 1/1 έως 30/4 με τον αντίστοιχο αριθμό των ημερών του διαστήματος αυτού για τις οποίες ο εργαζόμενος διατήρησε αξίωση αποδοχών. Το παραπάνω ημερομίσθιο που προκύπτει προστίθεται στο ημερομίσθιο βάσει του οποίου υπολογίζεται το δώρο.

Το συνολικό ποσό του επιδόματος Πάσχα, σύμφωνα με το άρθρο 6 της απόφασης19040/1981, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει τον μισό μισθό για τους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό ή τα 15 ημερομίσθια αντίστοιχα για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Λοιπά θέματα υπολογισμών

Συντελεστής προσαύξησης επιδομάτων εορτών

Όπως προαναφέρθηκε, στις αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζονται τα Δώρα Εορτών, συμπε­ριλαμβάνεται και το επίδομα αδείας. Συνεπώς το Δώρο Πάσχα πρέπει να είναι προσαυξημένο με την αντίστοιχη αναλογία του Επιδόματος Αδείας. Ο συντελεστής προσαύξησης του Δώρου Εορτών είναι 0,04166 (0,5 / 12 = 0,04166 όπου 0,5 είναι το επίδομα αδείας που είναι ο μισός μισθός και 12 είναι οι μήνες του έτους στους οποίους επιμερίζεται το επίδομα).

Επίδομα ισολογισμού στο δώρο Πάσχα

Το Επίδομα Ισολογισμού εφόσον καταβάλλεται τακτικά κάθε χρόνο σε εργαζόμενο που αμείβεται με μηνιαίο μισθό και χορηγήθηκε στο διάστημα από 1/1 έως 30/4 προσαυξάνει το Δώρο Πάσχα με τον εξής τρόπο: Επίδομα Ισολογισμού / 4 (οι μήνες που συμμετέχουν στον υπολογισμό του Δώρου) / 2 (1/2 μισθού) και το ποσό που προκύπτει προστίθεται στο Δώρο. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι και στην προσαύξηση του επιδόματος ισολογισμού υπολογίζεται η προσαύξηση 0,04166 (αναλογία επιδόματος αδείας).

Αναδρομικά επιδόματος – δώρου Πάσχα

Σε περίπτωση σύναψης Σ.Σ.Ε ή Δ.Α. ή Υπουργικής Απόφασης που προβλέπει αύξηση αποδοχών με αναδρομική ισχύ πριν από την ημερομηνία λήξης της σύμβασης, θα πρέπει να καταβληθεί η διαφορά που προκύπτει και στο ποσό του Δώρου Πάσχα.

Άδεια μητρότητας

Η άδεια μητρότητας (κυοφορίας και λοχείας) έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα και δεν διασπά τη συνέχεια της εργασιακής σχέσης. Επομένως θεωρείται σαν πραγματικός χρόνος απασχόλησης και συνυπολογίζεται για τη χορήγηση των Δώρων Εορτών (έγγρ.2763/1995 Υπ.Εργασίας).

Σύμφωνα με το άρθρο 142 του Ν.3655/2008 δημιουργείται “Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας” που χορηγείται από τον Ο.Α.Ε.Δ. με την οποία “ο Ο.Α.Ε.Δ. υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως κάθε φορά καθορίζεται με βάση την ΕΓΣ.Σ.Ε., καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας με βάση το προαναφερόμενο ποσό”. Αυτό συνεπάγεται ότι για το διάστημα απουσίας της εργαζομένης που κάνει χρήση της αδείας μητρότητας από τον Ο.Α.Ε.Δ., ο εργοδότης δεν έχει καμία οικονομική υποχρέωση για χορήγηση Δώρου Εορτών.

Ημέρες απουσίας από την εργασία

Οι ημέρες απουσίας από την εργασία που λαμβάνονται υπ΄ όψιν στον υπολογισμό του Δώρου είναι οι ακόλουθες:

• Οι ημέρες αδείας με αποδοχές

• Οι ημέρες απουσίας λόγω ασθένειας οι οποίες δεν επιδοτήθηκαν από τον ασφαλιστικό φορέα

• Οι ημέρες λοχείας και κυοφορίας

• Οι ημέρες επίσχεσης εργασίας και υπερημερίας του εργοδότη

• Ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας των εφέδρων που καλούνται για την εκτέλεση στρατιωτικής άσκησης, εφόσον δεν υπερβαίνει το μήνα. Στην περίπτωση γενικής επιστράτευσης συνυπολογίζεται ολόκληρος ο χρόνος της στράτευσης ως εφέδρων.

• Οι ημέρες επίσημων ή κατ΄ έθιμο ή από συνήθεια – κανονισμό αργιών.

Οι ημέρες απουσίας από την εργασία που δεν λαμβάνονται υπ΄ όψιν στον υπολογισμό του Δώρου είναι οι ακόλουθες:

• Οι αδικαιολόγητες απουσίες

• Οι ημέρες απουσίας λόγω ασθένειας οι οποίες επιδοτήθηκαν από τον ασφαλιστικό φορέα

• Οι ημέρες απεργίας, στάσης εργασίας

• Οι ημέρες αδείας χωρίς αποδοχές (π.χ. σπουδαστική, μεταπτυχιακή, ανηλίκων)

• Οι ημέρες στράτευσης που αφορά κανονική στρατιωτική θητεία.

`Αλλες περιπτώσεις υπολογισμού Επιδόματος Δώρου Εορτών Πάσχα

Ωρομίσθιοι

Για όσους αμείβονται με ωρομίσθιο, το Επίδομα – Δώρο Πάσχα υπολογίζεται βάσει του μέσου όρου των αποδοχών τους για το διάστημα από 1/1 έως 30/4. Συγκεκριμένα διαιρούμε τις συνολικές αποδοχές που έλαβε ο μισθωτός το παραπάνω χρονικό διάστημα, δια του αριθμού των ημερών που εργάσθηκε στο παραπάνω διάστημα. Το ποσό που προκύπτει πολλαπλασιάζεται με τα ημερομίσθια του Επιδόματος – Δώρου Πάσχα (βλ. Πίνακα Υπολογισμού) που δικαιούται ο μισθωτός ανάλογα βέβαια με τη διάρκεια της εργασιακής του σχέσης μέσα στα διαστήματα αυτά.

Μερική απασχόληση

α) Ο εργαζόμενος που απασχολείται καθημερινά με μειωμένο ωράριο θα λάβει ως Επίδομα – Δώρο Πάσχα ότι και ο πλήρως απασχολούμενος βάσει όμως των μειωμένων, αναλόγως προς τον χρόνο απασχόλησής του, αποδοχών.

β) Ο εργαζόμενος με πλήρες ημερήσιο ωράριο αλλά λιγότερες ημέρες εργασίας την εβδομάδα, θα λάβει ως Επίδομα – Δώρο Πάσχα 1 ημερομίσθιο για κάθε 6,5 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια.

γ) Ο εργαζόμενος με μειωμένο ωράριο εργασίας και με μειωμένες ημέρες εργασίας την εβδομάδα θα λάβει ως Επίδομα – Δώρο Πάσχα 1 ημερομίσθιο για κάθε 6,5 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια. Το ημερομίσθιο σε αυτή την περίπτωση είναι μειωμένο ανάλογα με τις ώρες εργασίας κάθε ημέρα.

Πολλαπλή απασχόληση

Οι μισθωτοί οι οποίοι απασχολούνται σε περισσότερους από έναν εργοδότη και αμείβονται με μισθό ή ημερομίσθιο ή ωρομίσθιο ή κατά μονάδα εργασίας, δικαιούνται να λάβουν Επίδομα – Δώρο Πάσχα από όλους τους εργοδότες. Το Δώρο σε αυτές τις περιπτώσεις υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών ή το μέσο ημερομίσθιο των αμοιβών και είναι ανάλογο του χρονικού διαστήματος που απασχολούνται σε κάθε εργοδότη.

Αμειβόμενοι με κυμαινόμενες αποδοχές ή ποσοστά

Ο υπολογισμός του Επιδόματος – Δώρου Πάσχα για τα πρόσωπα της ανωτέρω κατηγορίας γίνεται βάσει του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών ή του μέσου ημερομισθίου των αμοιβών. Ο τρόπος υπολογισμού του μέσου όρου αποδοχών είναι ο ίδιος που περιγράφηκε στις παραπάνω κατηγορίες (άρθρο 4 της Κ.Υ.Α. 19040/1981)

Πίνακας Υπολογισμού Επιδόματος Εορτών Δώρου Πάσχα

Όπως προαναφέρθηκε, προκειμένου ο εργαζόμενος να λάβει ολόκληρο το Επίδομα – Δώρο Εορτών Πάσχα θα πρέπει να έχει απασχοληθεί πλήρως κατά το χρονικό διάστημα από 1/1 έως 30/4. Για τον ευκολότερο υπολογισμό του Επιδόματος Δώρου Εορτών Πάσχα των εργαζομένων εκείνων που δεν εργάσθηκαν πλήρως κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα, ή είχαν αδικαιολόγητη απουσία ή ασθένεια για την οποία έλαβαν επίδομα από τον ασφαλιστικό οργανισμό τους, παραθέτουμε παρακάτω τους συντελεστές βάσει των οποίων προκύπτει το Επίδομα Δώρο Εορτών Πάσχα ανάλογα με τον αριθμό ημερών που δικαιούται ο μισθωτός κατά το διάστημα από 1/1 έως 30/4.

Η παραπάνω αναλογία αναφέρεται για μεν τους ημερομίσθιους σε ημερομίσθια, για δε τους αμειβόμενους με μισθό προκύπτει από τη διαίρεση: μισός μηνιαίος μισθός/15.

Βασίλης Πρασσάς, e-forologia